Finansal Okuryazarlık

 Finansal Okuryazarlık

  Maalesef ki ülkemizde finansal okuryazar oranı çok düşüktür. Özellikle hala nüfusun %50si bankaları kullanmıyor. En önemli sebeplerinden biri de finansal okuryazar olmamaları. Fon nedir, döviz kuru neye göre değişir, tasarruf bankada tutmak neden avantajlıdır, ATM kullanmaktan çekinceler gibi sebepleri de bunun arasına alabiliriz. Burada  finansal okuryazarlık nedir ve neden önemlidir onu açıkalayacağım. Bunun yanında bazı ufak temel kavramlar hakkında bilgi vereceğim. Ayrıca finansal okuryazar olmak isteyenler ve bu konuda meraklı olanlar bana twitterdan @keyifadamiyik ya da burak@e-nerjik.com'dan ulaşabilir, skype üzerinden ya da Ankara'da birebir eğitim verebilirim. İstanbul'da olup online almak istemeyenler https://www.fo-der.org/ adresinden bilgileri doldurup gönüllü finansal okuryazarlık serüvenine başlayabilirler.  Aşağıda verdiğim linkte kafanızda biraz şekillendirmek amacıyla Yaşar Hoca'ya ait ileri düzey finansal okuryazarlıkla ilgili 2 saatlik bir video da var. İyi seyirler keyifli okumalar.

1) Finansal Okuryazarlık Nedir?

Finansal okuryazarlık, bir kişinin paranın kullanımı ve yönetimi hakkında bilgiyle değerlendirme yapması ve etkili karar vermesidir. Böylece, bireylerin gelirlerini, birikim ve yatırımlarını akıllıca değerlendirip, bütçelerini doğru yönetebilme yetkinliğine sahip olabilmesidir. Yani bireyin gelirlerini, tasarruflarını ve yatırımlarını akıllıca değerlendirerek bütçesini daha verimli bir şekilde yönetebilme yetkinliğine sahip olmasıdır ve “Finansal okuryazar” olarak adlandırdığımız bir kişi, ana finansal kavramlar hakkında bazı temel bilgilere sahip olmalıdır. Özet olarak, Finansal okuryazarlık  insanların paralarını nasıl yönetmeleri gerektiğini bilmeleri, piyasada sunulan geniş finansal ürün ve hizmetler arasından seçim yapabilmelerini ve gelecek için birikim yapabilmelerini sağlamaktadır.

2) Finansal Okuryazarlık Neden Önemlidir?

Bugün dünyanın önde gelen iktisatçıları dünyada yaşanan ekonomik buhrandan bazı ülkelerin daha fazla etkilenmelerinin sebebini, finansal bilincin yeterli düzeyde olmamasına bağlamaktadırlar. Birey sahip olduğu sınırlı imkanlardan ihtiyacı olanı karşılayamaz ve geleceğine yatırım yapamazsa devlete olan maddi bağımlılığı artacak, bu da o ekonomik sistem için daha fazla problem ve sorumluluk anlamına gelecektir. Bankadan bir adam kredi alıyor onu nasıl değerlendireceğini bilmiyor, ya da yastık altı parası var bunu enflasyona karşı nasıl koruyacak bunu bilmiyor. Finansal okuryazar olduğu zaman bir kişi bankaların ya da kredi kuruluşlarının sunduğu ürünleri(fon, tahvil vs.) etkili kullanıp kazancını artırabilecek ve tasarruf yapabilecektir. 

3) Finansal Temel Kavramlar 

*Finans: Fon ve sermaye sağlamaya yönelik etkinlikler.

*Fon: Belirli bir iş için gerektikçe harcanmak üzere ayrılıp işletilen para ya da para yerine geçebilecek değerler.

*Finansal piyasalar: Alışverişe konu olan şeyin fon olduğu piyasalar.

* Piyasa: Alıcı, satıcı ve alım satıma konu olan şeylerin oluşturduğu ortam.

*Reel piyasa: Mal ve hizmetlerin alınıp satıldığı piyasalar.

* Sermaye: Bir ticaret işinin kurulması ve yürütülmesi için gereken anapara ve paraya çevrilebilir malların tamamı.

4) Başlıca Yatırım ve Finansman Araçları

*Nakit Para Ÿ *Mevduat Ÿ *Banka Parası Ÿ* Kredi

* Bono ve Tahviller Ÿ *Hisse Senetleri Ÿ* Sosyal Güvenlik Fonları Ÿ

* Kooperatif Kaynakları  *İpotekli Borç ve İrat Senetleri Ÿ *Kamu Hisse Senetleri Ÿ *Gelir Ortaklığı Senedi Ÿ* Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) Ÿ

 *Varlığa DayalıMenkul Kıymetler (VDMK) Ÿ *Depo Edilen Menkul Kıymet Sertifikaları

 https://www.youtube.com/watch?v=vhcGwiVoGpQ

Not: Bu yazıda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı verilerinden yararlanılmıştır.